Türkiye’de deniz, göl ve maden tuz ocaklarından elde edilen tuzlar bulunmaktadır. Bu kaynaklardan çıkarılan tuzlar rafine edilerek soframıza geldiği gibi buharlaştırma ve kırma yöntemleri ile de sofrada kullanılan tuz elde edilmektedir.
Sofrada kullanılan tuzları elde edilen kaynaklar şunlardır.;
- Ülkemizde iki adet deniz tuzlası bulunmaktadır. Bunlar İzmir’de Çamaltı tuzlası ile Balıkesir’de bulunan Ayvalık tuzlasıdır.
- Türkiye’de üretilen toplam tuz miktarının %70 karşılayan Tuz gölünde üç adet (Şereflikoçhisar da bulunan Kaldırım ve Kayacık ile Cihanbeyli) tuzlaları bulunmaktadır.
- Anadolu’da bunların dışında 30 yakın kaya tuz maden ocağı bulunmasına rağmen hepsi ekonomik olmadığı için işletilmemektedir. Çankırı Tuz Mağarası Türkiye’de en tanınmış kaya tuzu ocakları bulunduğu yerdir. Kırıkkale-Delice-Çerikli-Tatlıcak’da 2015 yılında EFTA tarafından işletmeye açılan kaya tuzu yer altı ocağı açılmıştır. Aynı zamanda bölgede içinde kaya tuzu olan yer altı suları da çıkmaktadır.
Türkiye’de sofrada tüketilen kaya tuzu olarak neler olduğuna bakarsak;
- Kaya tuzu kapalı maden ocaklarından elde edilen kaya tuzu; patlatma usulü ile çıkarılmakta, kırılmakta, elenmekte, optik okuyucularla seçilmektedir. Kristal olarak elde edilen ve içinde eser miktarda kil bulunan (Örneğin EFTA Delice Kaya Tuzu) tuzları hafif gri renkte ve kristal yapı ışığı kırmaktadır. Eser mitarda bulunan kil insan sağlığı için faydalı antitoksit madde içermektedir.
- Kaynak doğal kaya tuzlu sular; güneş yada ısıtıcılar ile kristalleşmesi sağlanarak tuz elde edilir, 84 mineral ve elementlerin bir kısmı uygulanan buharlaşma yönteminde kaybedilir.
- Himayala pembe kaya tuzlar; içinde demir-oksit olmasından dolayı pembe renkte dogal küf kokusu vardır. Tibet- Nepal sınırında bulunan Himayala dağı eteklerinden getirilir.
- Beyaz kaya tuzları; içinde kireç taşı olarak anılan kayaçları içeren ve öğütüldüğünde mat beyaz rengi alan kaya tuzlarıdır. Kireç taşı sağlığa zararlıdır. İran’dan getirilen kaya tuzlarında bulunur.